ΣΕΚΑ: Συντονισμένες παρεμβάσεις για τη διαμόρφωση του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ»

Άρθρο του προέδρου του ΣΕΚΑ Κων/νου Διαμαντή για τις λεπτομέρειες του νέου «Εξοικονομώ», που η προκήρυξή του αναμένεται μέχρι τέλος του χρόνου και η έναρξή του στο τέλος του ερχόμενου Φεβρουαρίου.

Η προκήρυξη του νέου προγράμματος για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, στο οποίο στηρίζονται ουσιαστικά σχεδόν όλες οι ελπίδες για την αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων και των συναφών επαγγελμάτων που εμπλέκονται στην οικοδομή, φαίνεται ότι μπαίνει πλέον στο δρόμο του. Ο ΣΕΚΑ μέχρι σήμερα έχει κάνει για το θέμα αυτό άπειρες συναντήσεις με τους αρμοδίους του Υπουργείου Ενέργειας, έχει συμβουλευτικό ρόλο στον σχεδιασμό του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» και έχει συμβάλλει με τις θέσεις του στην προστασία του υλικού μας και την προώθησή του.

Η τελευταία μας συνάντηση έγινε στις αρχές Οκτωβρίου με τον κ. Δημήτρη Αθανασίου, που είναι εκπρόσωπος του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού και Εφαρμογής Δράσεων στους τομείς Ενέργειας, Φυσικού Πλούτου και Κλιματικής Αλλαγής, και αποτελεί το μοναδικό πρόσωπο που γνωρίζει καλύτερα από όλους το πρόγραμμα, μιας και είναι από τον αρχικό σχεδιασμό του στην ομάδα που το διαχειρίζεται, το μελετά και το διορθώνει.

Τα φλέγοντα θέματα που εμείς του θέσαμε ήταν τα εξής:

• Η απαιτούμενη αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ
• Η καθυστέρηση του ορισμού του Κτηρίου Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης, πράγμα το οποίο θέτει σε κίνδυνο ακόμη και κονδύλια από το ΕΣΠΑ
• Η καθυστέρηση της εφαρμογής της ετήσιας αναβάθμισης του 3% των δημόσιων κτηρίων, που είναι υποχρέωση της χώρας βάσει και του αρχικά αναφερθέντος ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ
• Η καθυστέρηση έναρξης του νέου «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον»

Εδώ, ως παρένθεση, θα ήθελα να προσθέσω ότι η άστοχες ανακοινώσεις περί έναρξης του νέου προγράμματος, χωρίς αυτό να υφίσταται και με τόσες αναβολές, δημιούργησε πολύ μεγάλη αναστάτωση στην αγορά και ανέστειλε οποιαδήποτε εργασία είχε προγραμματιστεί, «παγώνοντας» την ήδη νωθρή αγορά και φέρνοντας σε απόγνωση επιχειρήσεις του κλάδου και γενικότερα τα εμπλεκόμενα συναφή επαγγέλματα της οικοδομής. Ο ΣΕΚΑ, εντοπίζοντας έγκαιρα το πρόβλημα, επικοινώνησε όπου και με όποιον ήταν απαραίτητο προκειμένου να μη γίνονται τέτοιου είδους ασαφείς ανακοινώσεις, που διαταράσσουν την ομαλή λειτουργία της αγοράς.

Οι απαντήσεις για τα παραπάνω που πήραμε ήταν οι ακόλουθες:

Ως τα τέλη του έτους θα είναι έτοιμο το νέο θεσμικό πλαίσιο για την αναμόρφωση του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ) και τα κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (ΝZEB). Όπως επεσήμανε ο κ. Αθανασίου, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αυτήν την περίοδο εξετάζει τον ανασχεδιασμό του ΚΕΝΑΚ με τον καλύτερο δυνατό τρόπο από πλευράς κόστους.

Υπενθυμίζεται ότι από 1/1/2021 όλα τα νέα κτήρια πρέπει να είναι κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τα νέα κτήρια που στεγάζουν υπηρεσίες του δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα η υποχρέωση αυτή τίθεται σε ισχύ από την 1/1/2019.

Επίσης, μέσα στο επόμενο διάστημα θα δημοσιοποιηθούν οι προσκλήσεις για την ανακαίνιση δημοσίων κτηρίων, στο πλαίσιο της υποχρέωσης να ανακαινίζεται ετησίως το 3% της επιφάνειας των ιδιόκτητων κτηρίων του δημοσίου.

Σημειώνεται ότι μετά την ένταξη επιπλέον 5.046 νοικοκυριών στο υφιστάμενο «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον», από τις 22 Αυγούστου οι συνεργαζόμενες τράπεζες έχουν αρχίσει την επικοινωνία με τους ωφελούμενους πολίτες για την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων.

Οι συμβάσεις θα πρέπει να έχουν υπογραφεί εντός 45 ημερών από την παραπάνω ημερομηνία, ενώ σε διαφορετική περίπτωση η αίτηση τίθεται αυτοδίκαια εκτός απόφασης υπαγωγής, ώστε να δοθεί δυνατότητα υπαγωγής σε επόμενες αιτήσεις δικαιούχων.

Το ΥΠΕΝ εκτιμά ότι ο τελικός αριθμός των πρόσθετων δικαιούχων που θα υπαχθούν στο πρόγραμμα αναμένεται να φθάσει τους περίπου 8.000, καθώς πρόκειται να εκταμιευθούν πρόσθετοι πόροι μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Επισημαίνεται ότι σε αναμονή υπαγωγής βρίσκονται 35.000 αιτήσεις . Όπως μας τόνισε εκ μέρους του ΥΠΕΚΑ ο κ. Αθανασίου, στο νέο «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» οι προσπάθειες όλες εστιάζουν στο να είναι πιο εύχρηστο από το υφιστάμενο. Η προκήρυξη του προγράμματος αναμένεται στις αρχές του 2017, ενώ μερικά βασικά στοιχεία του προγράμματος μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω στοιχεία:

• Το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ ΑΕ) θα συνεχίσει να έχει σημαντική εμπλοκή
• Ο μέγιστος προϋπολογισμός ανά κατοικία αναμένεται να αυξηθεί από 15.000 σε 25.000 ευρώ
• Η διαδικασία της αίτησης θα γίνεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, μέσω της οποίας θα είναι δυνατή και η παρακολούθηση της πορείας των αιτήσεων
• Η δανειοδότηση από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν θα είναι υποχρεωτική, αλλά κάποιος θα μπορεί να λάβει μόνο επιχορήγηση και να χρησιμοποιήσει ίδια κεφάλαια προκειμένου να συμπληρώσει τον απαιτούμενο προϋπολογισμό των δαπανών
• Οι κατηγορίες επιδότησης και τα αντίστοιχα κίνητρα αναμένεται να είναι κλιμακωτά, αλλά περισσότερα, ώστε να επιτρέπει και σε μεσαίες εισοδηματικά οικογένειες να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα
• Το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης δεν θα υπερβαίνει το 70%.
• Το οικογενειακό και ατομικό εισόδημα παραμένει ως βασικό κριτήριο για την κατάταξη σε συγκεκριμένες κατηγορίες, προστίθεται ωστόσο και η παράμετρος των προστατευομένων μελών, δηλαδή όσο περισσότερα είναι τα προστατευόμενα μέλη τόσο μεγαλύτερο θα είναι το ποσοστό επιχορήγησης
• Θα υπάρχει δυνατότητα για πρόσληψη ενεργειακού συμβούλου για την προετοιμασία της αίτησης
• Η εξοικονόμηση ενέργειας και η διασφάλιση της υλοποίησης των επεμβάσεων θα πιστοποιείται από ενεργειακές επιθεωρήσεις

Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις θα αφορούν:

• Κέλυφος, που θα περιλαμβάνει επεμβάσεις όπως θερμομόνωση, συστήματα σκίασης, κουφώματα, υαλοπίνακες
• Ηλεκτρομηχανολογικά στοιχεία, που θα περιλαμβάνει επεμβάσεις όπως κεντρικό σύστημα θέρμανσης, ατομικά συστήματα θέρμανσης, αντλίες θερμότητας, συστήματα αυτοματισμών, Φ/Β συστήματα (για αυτοκατανάλωση), ηλιοθερμικά συστήματα

Τα επιλέξιμα προϊόντα για το κέλυφος και τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, καθώς και οι αντίστοιχες τιμές αυτών, θα επικαιροποιηθούν και αναλυθούν περαιτέρω, ώστε να αντανακλούν καλύτερα την αγορά και να αποφεύγονται φαινόμενα διαφθοράς, ενώ θα υπάρχει δυνατότητα για μόνο μία αίτηση ανά ενδιαφερόμενο.

Το χρηματοδοτικό σχήμα του νέου προγράμματος προέρχεται από 292 εκατ. ευρώ κοινοτικών κονδυλίων (248 εκατ. ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Επανεκκίνηση και 44 εκατ. ευρώ από τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα), ενώ οι τράπεζες αναμένεται να συνδράμουν, επίσης, με επιπρόσθετα ποσά 130 εκατ. ευρώ.

Η περιφερειακή κατανομή των κονδυλίων θα γίνει πλέον με δικαιότερο τρόπο, καθώς τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη αφορούν το πλήθος των κατοικουμένων κατοικιών, τη μέση κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας κατοικιών και το κατά κεφαλήν εισόδημα ανά περιφέρεια.